In de meeste gevallen zal de asielprocedure alleen kunnen worden gestart via de normale route, dat wil zeggen bij binnenkomst op het grondgebied van een staat. Maar in uitzonderlijke gevallen kan een diplomatieke of consulaire vertegenwoordiging het recht hebben iemand onderdak te bieden, bijvoorbeeld wanneer diegene in de ontvangende staat direct en ernstig in zijn of haar leven of veiligheid wordt bedreigd door daden van willekeur van de kant van particulieren of autoriteiten. Dit onderdak dient direct aan de lokale autoriteiten te worden gemeld, en dient vanaf het begin als tijdelijk te zijn bedoeld.
De betrokken persoon mag vanuit de ambassade of het consulaat geen politieke activiteiten uitvoeren. Ook mag hij of zij niet worden onttrokken aan strafrechtelijke procedures in de ontvangende staat; aan personen die worden verdacht van schending van het lokale recht mag dan ook niet uitsluitend om die reden diplomatiek asiel worden verleend.
Wanneer sprake is van diplomatiek asiel moet de ontvangende staat te goeder trouw in overleg met de asiel verlenende staat meewerken aan een oplossing waarbij het asiel kan worden opgeheven onder bepaalde voorwaarden. Hierbij valt te denken aan garanties van de ontvangende staat dat de betrokken persoon een eerlijk proces krijgt en op een humane manier zal worden behandeld, of een vrijgeleide krijgt naar het buitenland.
